Koncert barokowy: Handel, Telemann, Gluck

O wydarzeniu

Dołącz do Jordiego Savalla i Budapest Festival Orchestra na barokowym koncercie z Muzyką na wodzie Haendla, Hamburskim przypływem i odpływem Telemanna oraz suitą baletową Don Juan Glucka.

Jordi Savall ponownie za sterami Budapest Festival Orchestra! Tym razem żywa legenda muzyki dawnej poprowadzi produkcję skupioną wokół tematów żywiołów natury i furii, wykonywaną na historycznych instrumentach przez zespół muzyki barokowej BFO założony w 2011 roku. Program prezentuje trzy muzyczne kamienie milowe i trzy osobowości XVIII wieku. Bohaterką pierwszej połowy wieczoru jest woda. Suita Haendla została po raz pierwszy wykonana na Tamizie, a utwór Telemanna celebruje źródło hamburskiej gospodarki, rzekę Łabę. Po dwóch dziesięcioczęściowych barokowych suitach następuje balet Glucka — pod koniec znanej historii Don Juan płaci za swoje ziemskie grzechy. Koncertem wychwalającym siły natury Savall pragnie przypomnieć nam, że pomimo kryzysu ekologicznego, dzięki wspólnemu wysiłkowi nasza planeta wciąż może zostać ocalona.

Water Music kojarzy się z jednym z najbardziej ekscytujących koncertów w historii muzyki. W 1717 roku Handel — który popadał i popadał w niełaskę władcy — miał nadzieję zadowolić monarchę, komponując trzy suity na cześć króla Jerzego I. Utwory zostały wykonane na Tamizie, na łodzi w pobliżu barki króla. Jeśli oba statki znajdowały się blisko siebie, orkiestra grała łagodniejsze Air lub jeden z menuetów, jeśli były dalej od siebie, grała bardziej żywiołowe ruchy taneczne. Występ okazał się wielkim sukcesem. Tak zwana uwertura francuska suity nr 1 rozpoczyna się powoli i elegancko, bogato w przeciągłe rytmy, a kończy żywym, szybkim fragmentem. Wśród kolejnych części znajdziemy allegro przypominające fanfarę, adagio staccato, elegancki i mocny menuet, bourrée, które za każdym razem pojawia się z inną orkiestracją, oraz andante zamykające utwór w tonacji molowej.

W 1723 roku stulecie założenia Admiralicji w Hamburgu uczczono wielkim wydarzeniem. Rozbrzmiewająca wystrzałami armatnimi i ozdobiona flagami muzyka na tę okazję została napisana przez Telemanna, czołowego kompozytora miasta, który przez całe życie napisał setki suit. W hołdzie dla miasta portowego, morze zajęło centralne miejsce w kompozycji, przywołując wszystkie jego nastroje i charaktery. Po uwerturze ukazującej różne oblicza wody, w centrum uwagi znalazły się mitologiczne postacie znane żeglarzom. Najpierw pojawia się Tetyda, nimfa morska, śpiąca, a następnie obudzona (sarabande i bourrée), a następnie zakochany Neptun (loure), Naiady (gawot), Tryton (arlekinada), a na koniec Aeolus i Zephyrus, mistrzowie wiatrów. Suita kończy się ruchami tanecznymi przedstawiającymi przypływy i odpływy oraz żeglarzy bawiących się w tawernie.

Zaledwie rok przed słynnym Orfeo ed Euridice (Orfeusz i Eurydyka), Gluck skomponował swoją baletową pantomimę Don Juan. Podobnie jak w przypadku swoich oper, Gluck zreformował balet jako gatunek, przedkładając związek między muzyką a dramatyczną fabułą nad techniczne walory wykonawców. Rozbudowane postacie, głębokie emocje, niezmienne i niezbędne ruchy charakteryzują jego sposób opowiadania historii. Utwór wywarł również wpływ na opery Mozarta. Po uwerturze suity, która stanowi jedną trzecią baletu, rozwija się historia Don Juana i gubernatora, której kulminacją jest muzyka potępienia. Po monumentalnej części, która ożywia trzęsienie ziemi, ogień piekielny i niespokojny taniec Furii, historia kończy się trąbką i puzonem grającymi pianissimo.